Toen ik klein was, raadpleegde mijn moeder bij allerlei kwalen altijd de A.Vogel-gids. Zij erfde van haar moeder ook weer kennis omtrent zelf huis-, tuin-, en keukenkwaaltjes aanpakken, wat we tegenwoordig zelfzorg noemen. Je kijkt dan zelf wat je kunt doen aan bepaalde aandoeningen zoals hoesten. Ik kreeg dan van mijn moeder altijd veel fruit en kippenbouillon, of ze liet me stomen met kamille. Daarnaast liet ze me ook lekker zweten in bed om de infectie te bestrijden. Hoestklachten kunnen in diverse vormen ontstaan en hebben verschillende oorzaken. Hoe pak je het aan als je last hebt van vastzittende hoest of prikkelhoest?
Soorten hoest
In grote lijnen zijn er eigenlijk 2 typen hoest die weer onderverdeeld kunnen worden in soorten hoest die daarbij horen. Over het algemeen kun je last hebben van een droge hoest of een slijmhoest. Bij een droge hoest produceer je praktisch geen slijm, maar blijft het maar kriebelen, pijn doen en irriteren waardoor je iets weg wilt hoesten. Bij een slijmhoest produceren je luchtwegen slijm dat je kan ophoesten, maar dat ook vast kan gaan zitten. Dan krijg je een drukkend gevoel op je luchtwegen en voel je je meer benauwd.
Dus samengevat:
- Kriebelhoest, prikkelhoest, droge hoest
- Slijmhoest
Oorzaken
Hoesten kan door allerlei oorzaken komen: door ziekte zoals griep en verkoudheid, maar ook door acute of chronische bronchitis of andere COPD-aandoeningen (Chronic Obstructive Pulmonary Disease) dus Chronische Obstructieve Long Ziekte. Eigenlijk is dit een verzamelnaam van diverse aandoeningen zoals Chronische bronchitis en longemfyseem.
Bekende oorzaken
- Griep, verkoudheid en virusinfecties. Meestal wordt hoest veroorzaakt door een virusinfectie. Dit geldt zowel voor prikkelhoest als voor slijmhoest. Soms kan er door een virusinfectie een verzwakte situatie ontstaan waardoor je kwetsbaarder wordt. Dan komt het nog wel eens voor dat er een extra bacteriële infectie ontstaat. Dit noem je een secundaire infectie. Soms is dan antibiotica nodig.
- Chemische stoffen in de lucht, bijvoorbeeld luchtvervuiling, rook van sigaretten, of een werkplaats waar met chemicaliën wordt gewerkt.
- Hooikoorts; tijdens het hooikoortsseizoen heb je dan last van pollen in de lucht die je luchtwegen irriteren waardoor ze opzwellen. Hierdoor kan je ook gaan hoesten.
- Koud weer; ook bij heel koud weer kan het op je luchtwegen slaan en kun je gaan hoesten als je daar gevoelig voor bent.
Je ziet dat hoesten vaak ontstaat door andere oorzaken, dus het aanpakken van hoest kan soms ook te maken hebben met het aanpakken van de onderliggende aandoening zoals je weerstand verhogen bij griep en verkoudheid.
Kinderen en hoest
Kleine kinderen zijn nog extra vatbaar en mogen daarnaast ook lang niet alle medicatie (daaronder vallen ook kruiden), gebruiken. Kinderen lopen snel wat op, op een kinderdagverblijf of op school. Het ene kind sneller dan het andere. Dit hangt deels af van genetische aanleg, maar ook van hoe goed de eerste immuniteit ontwikkeld is. Als kinderen de eerste 2 jaar van hun leven antibiotica gebruiken, krijg het kind al een verstoorde darmflora, die ook weer hersteld dient te worden met bijvoorbeeld kinderprobiotica.
Gesneden ui naast je bed
Misschien heb je zelf ook wel eens gemerkt dat je moeder of oma je hielp bij je verkoudheid met een gesneden ui naast je bed? Je hele kamer meurde naar ui, maar je had wel meer lucht om te ademen!
De geur zorgt ervoor dat je luchtwegen vrij worden gemaakt en een verstopte neus vermindert. Snijd een ui door de helft en leg hem op een schoteltje. Plaats het schoteltje op je nachtkastje en ‘s morgens adem je weer heerlijk vrij door je neus.
Al bij de oude Grieken stonden uien bekend als redmiddel om lucht te zuiveren. Het feit is dat uien zwavelhoudende essentiële oliën vrijmaken wanneer ze worden doorgesneden. Dit doen ze ter eigen bescherming tegen bijvoorbeeld vraat van dieren en insecten. Na opensnijden scheidt de ui deze olie nog enkele uren af. Er zijn nog geen wetenschappelijke studies die dit onderbouwen, maar je kunt het altijd proberen.
Maak je eigen uien hoestsiroop
Ik kwam dit grappige recept nog tegen om zelf 2 soorten uienhoestsiroop te maken
- 2 grote biologische uien
- 100 gram suiker
- 100 gram honing
- 2 glazen weckpotjes
Snijd de uien in ringen, leg telkens een uienring op de bodem en doe tussen elke ring 1 eetlepel suiker. In de andere pot doe je in plaats van de suiker, een eetlepel honing. Laat elke pot 3 uur staan.
Dus je hebt 1 pot met uien en honing en 1 pot met uien en suiker. Et voilà je hebt 2 potjes met je eigen gemaakte hoestsiroop. Uiensiroop werkt vooral goed slijmoplossend. Je kunt er eventueel ook nog wat blaadjes tijm bij doen.
Voeding
Een dropje of zuurtje kan al heel goed helpen tegen kriebelhoest. Ik zat eens in het vliegtuig en naast mij was een meisje van een jaar of 8 continu aan het hoesten. Ik heb haar toen wat laurierdropjes gegeven en heb haar daarna niet meer gehoord. Het beste werken de echte suikervrije laurierdropjes.
Waarschijnlijk heb je van je moeder of oma ook wel eens een eetlepel honing gekregen toen je ziek was? Als je echte honing gebruikt, de onverhitte, dat bevat hij ook nog eens antibacteriële stoffen. Dus je smeert je keel en je bestrijdt de bacteriën.
En uiteraard kennen de meeste van ons ook wel de door onze mama’s en oma’s gemaakte onvervalste weerstandsverhogende kippenbouillon. Kippenbouillon werkt op diverse manieren aansterkend voor ons en je voelt je vaak al een stuk beter met een lekker verwarmend soepje.
Water drinken
Het kan zo simpel zijn; het is bekend dat Nederlanders eigenlijk te weinig echt water drinken. Water zuivert je lichaam en neemt afvalstoffen mee, maar daarnaast verdunt het ook het slijm. Dus als je last hebt van vastzittend slijm, drink dan eens anderhalf liter water op een dag! Ben je geen waterdrinker en vind je het saai? Je kunt ook heerlijke kruidentheetjes drinken!
Hoe kan voeding verder helpen?
Je kunt je luchtwegen verder goed beschermen door een voeding die rijk is aan antioxidanten en goede dierlijke en plantaardige oliën bevat. Antioxidantrijke voeding vind je vooral in groente, fruit, noten, zaden, kip, bonen, zeevruchten en duurzame gevangen vette vis. Goede dierlijke oliën vind je vooral in vette vis. Plantaardige oliën als olijfolie, avocado-olie, walnotenolie en lijnzaadolie kan je ruim gebruiken. Antioxidanten kunnen zowel uit vitaminen, mineralen als bioactieve stoffen bestaan, zoals vitamine A en vitamine C, zink, selenium, astaxanthine uit vis en bioactieve plantenstoffen zoals quercetine en resveratrol.
Verder bevat specifiek ananas een waardevolle stof die kan helpen om eventuele ontstekingen af te remmen, namelijk bromelaïne. Dit is een enzym dat kan helpen om ontstekingen in het lichaam tegen te gaan.
Uitwendige behandeling met ligbaden met kruiden
Hoe pakten ze vroeger hoesten aan toen al die moderne middeltjes nog niet bestonden? Kruiden! Met kruiden kun je zo veel meer dan alleen als theetje drinken of als tinctuur, capsule of hoestdrank innemen.
Tijm-ligbad
Misschien gebruikte jouw oma wel bijvoorbeeld het tijm-ligbad. Dit is een middel van vroeger om beginnende hoest tegen te gaan. Je kunt uiteraard een kant-en-klaar tijm-badproduct gebruiken, maar je kunt ook zelf een infusie maken met 2 koppen gedroogde tijm en 2 liter kokend water. Giet het water op de tijm, laat het 10 minuten afgedekt trekken, zeef de kruiden en giet het in je bad. Je kunt het badwater verder op een aangename temperatuur brengen. Maar nu komt de truc; je droogt je niet af, maar je gaat met je badjas in bed liggen om nog even lekker na te zweten. Het is heel belangrijk om nog 30 minuten de kruiden hun werk te laten doen op je lichaam en na te zweten. Je mag dit 1 keer per dag doen. Houd er rekening mee dat tijm activerend en bloedsomloopstimulerend werkt, dus doe het niet vlak voor het slapen gaan. Het werkt slijmoplossend en ontkrampend.
Maak je eigen kruidenthee
Uiteraard is het ook mogelijk om zelf een werkzame kruidenthee samen te stellen. Er zijn best veel kruiden die kunnen helpen bij hoestklachten, denk aan tijm, hoefblad, pepermunt, kamille, anijszaad, stalkaars, weegbree en sleutelbloempje.
Stomen met kruiden
Uiteraard kun je ook stomen! De etherische oliën uit de kruiden doen dan hun werk op je luchtwegen.
Reguliere middelen tegen hoesten
Bij vastzittende hoest
Acetylcysteïne
Acetylcysteïne breekt taai, vastzittend slijm af, zodat het dunvloeibaar wordt en gemakkelijk kan worden opgehoest. Je kunt het gebruiken bij aandoeningen van de luchtwegen, zoals astma, bronchitis (ontsteking van het slijmvlies van de luchtpijp), emfyseem, mucoviscidose (taaislijmziekte) en bij bronchiëctasieën (langdurige verwijding van een vertakking van de luchtpijp).
Een natuurlijk middel dat vaak verkrijgbaar is, is bijvoorbeeld van dokter Vogel.
Vogel Hoestspray – vastzittende hoest
Bij een vastzittende hoest is het slijm vaak erg taai en dik, waardoor je het moeilijk kunt ophoesten. A.Vogel Hoestspray is een medisch hulpmiddel dat snel en effectief helpt bij vastzittende hoest.
- Werkt hoeststillend en verzachtend
- Maakt vastzittend slijm los
- Vergemakkelijkt het ophoesten van slijm
- Helpt snel en effectief
- Handig in gebruik
- Makkelijk mee te nemen
- Geeft geen gewenning
Samenstelling
Aqua, Mel, Thymus Vulgaris Herba Extract, Glycyrrhiza Glabra, Hedera Helix Extract, Sucrose Laurate, Stevioside, Potassium Sorbate, Mentha Piperita Oil.
Bij kriebelhoest
A.Vogel Hoestspray – kriebelhoest legt een beschermend filmlaagje in de keel. Dit werkt hoeststillend en verzachtend en zorgt ervoor dat de geïrriteerde slijmvliezen niet verder worden geprikkeld. De spray is gemakkelijk in gebruik en handig om mee te nemen.
- Werkt hoeststillend en verzachtend
- Beschermt de slijmvliezen tegen verdere irritatie
- Helpt snel en effectief
- Handig in gebruik
- Makkelijk mee te nemen
- Geeft geen gewenning, maakt niet suf
- 100% natuurlijke ingrediënten
Samenstelling
Mel, Aqua, Verbascum thapsus extract, Althaea officinalis radix extract, Potassium sorbate.
A.Vogel hoestspray is een natuurproduct. Met honing. Honing bevat van nature suikers.
Daarnaast hebben we van Isla Moos diverse zuigtabletten, zoals Isla Moos zuigtabletten tegen kriebelhoest (met IJslands mos erin).
AltheaFleur Hoestsiroop is een klasse 1 medisch hulpmiddel voor de behandeling van kriebelhoest en droge hoest. De werkzame stoffen van de Heemstwortel leggen een afdekkend laagje op het keelslijmvlies en verminderen daardoor de irritatie van de keel. De toegevoegde honing werkt slijmoplossend zodat vastzittend slijm gemakkelijker kan worden opgehoest. De inhoudsstoffen zorgen voor een verzachtend laagje in de keel wat helpt de hoestprikkel te dempen.
Te gebruiken bij:
- Droge hoest
- Kriebelhoest
- Vastzittend slijm
Samenstelling
Heemst wortel (Althaea officinalis), Klimop blad (Hedera helix), Bijenhoning (Apis mellifera) 20%, Appelconcentraat 50%, Xanthaangom (verdikkingsmiddel), Water, Kaliumsorbaat, Natriumbenzoaat (conserveringsmiddelen).
AltheaFleur Hoestsiroop is ook geschikt voor kinderen vanaf 1 jaar.
Noscapine
Wat ook goed kan helpen bij kriebelhoest maar wel een regulier geneesmiddel is, is Noscapine.
Claims
Noscapine onderdrukt de hoestprikkel. Het is niet geschikt bij hoest waarbij slijm wordt opgehoest.
Noscapine is vrij verkrijgbaar in siroop.
Wist je dat Noscapine is afgeleid van oorsprong van de opium/papaverplant? Het is nu een chemische stof, maar geïnspireerd op de papaverplant. Het werkt prikkeldempend op het zenuwstelsel.
Overigens mag je nooit een hoest dempen als het een slijmhoest is, want het slijm is een manier van het lichaam om rotzooi uit je luchtwegen en lichaam te verwijderen.
Samenvattend bij hoesten
Grofweg bestaan er 2 soorten hoest; slijmhoest en prikkelhoest. Hoest kan ontstaan door diverse oorzaken die zowel van binnenuit als buitenaf kunnen komen en daarom soms een verschillende aanpak nodig hebben. Hoestmiddelen kunnen onderverdeeld worden in prikkeldempende middelen en slijmoplossende middelen. Zowel regulier als natuurlijk en uit je eigen keuken kun je van alles doen aan hoest. Denk aan hoestsiropen, tabletjes, dropjes, kruiden, weerstandverhogende middelen en voeding om je zelf weer op de been te krijgen en de klachten in te dammen. Uiteraard zijn er in de drogist nog meer middeltjes verkrijgbaar, je kan ons altijd bellen voor advies.
De drogistenregel voor hoesten is: als je langer last hebt dan 2 weken van hoesten en het gaat maar niet over, ga dan naar de huisarts voor een controle.
Het bericht Hoesten – oma weet raad verscheen eerst op Drogisterij AJ van der Pigge.