Zeg eens AAAAA; wat vertelt je tong?

De wijzen komen uit het Oosten, toch? De gaper die aan onze gevel hangt legt sinds Piggeheugenis zijn rode lap uit zijn mond. Je hoeft niet te praten om er achter te komen dat de tong ons veel te vertellen heeft. Dus steek je tong maar uit. De oorsprong van het lezen van de tong ligt in de Traditionele Chinese Geneeskunde (TCM), de Ayurveda en de Tibetaanse geneeskunde. Zeg eens AAAAA; wat vertelt je tong?

Reflexgebieden

Ik blijf het aldoor een bijzonder fenomeen vinden dat we meerdere reflexgebieden hebben die ons informatie kunnen geven over onze gesteldheid. We kunnen een diagnose stellen op basis van oren, handen, voeten, ogen en nu beoordelen we de tong. Zo wordt de tong opgedeeld in gebieden en elk stukje reflecteert een orgaan. Spreekwoordelijk het hart op je tong hebben, de zone van het hart ligt op het puntje van je tong. Mensen met een vurige rode tongpunt kunnen wel eens last hebben van woordendiarree. Oftewel kunnen spraakziek zijn.

De maag en milt (vanuit de Westerse geneeskunde lijkt de milt meer op de alvleesklier) ligt in het midden van het tonggebied. De lever aan de zijkanten en de energie van de nieren, blaas, darmen en longen kan je terug vinden op de landkaart. Behalve de landkaart van reflexgebieden wordt er gekeken naar de vorm, de kleur, de structuur en het beslag.

Er wordt ook gelet op de manier waarop je de tong uitsteekt: stijf of trillend?

tongdiagnose landkaart van de tong

organen zijn terug te vinden op de tong

Condities met een bepaald karakter

Nu zijn er bepaalde benamingen die voor ons wat vreemd klinken maar in de Oosterse geneeswijzen heel helder zijn, condities met een bepaald karakter. Het is handig om de denkwijzen een beetje te kunnen invoelen.

  • Yin – Yang
    • Yin is naar binnen, rustig, veel Yin heeft warmte en droogte nodig omdat ze klachten hebben die met “damp” en energiegebrek te maken hebben.
    • Yang is extrovert, warm en dynamisch, wat gestrest. Klachten zij vaak acuut met veel warmte zoals ontstekingen.
  • Heet – Koud
    • Hitte gaat gepaard met een rode kleur, koorts, dorst, droogte, acuut en heftig, is geneigd om op te stijgen, maar ook om in te dikken. Denk bijvoorbeeld aan opvliegers, maagzuur, holte ontstekingen met geel slijm, boosheid en acne en hoge bloeddruk.
    • Kou zorgt voor stagnatie en kramp, meer in het onderlichaam zoals buikpijn met diarree, stijfheid en interne kou.
  • Vol- Leeg
    • Vol heeft ook het karakter van acuut, veel slijm, koorts, pijn en heftige emoties.
    • Leeg is slap, sloom, slaperig (“de slome slak slaap in de slappe sla” een versje van Joke van Leeuwen).
  • Intern – Extern
    • Externe klachten van spieren en huid, dan gaat het om de uiting van verkoudheid, griep met rillerigheid, gevoelige vermoeide spieren.
    • Intern: Alle aandoeningen die organen aantasten.

Een disharmonie kan zich vervolgens uiten in een mengelmoes van bovenstaande condities.

Voorbeelden van disharmonie

  • Vol – Heet: is rood, koorts, dorst, kramp.
  • Leeg – Heet: is een gebrek aan verkoelende eigenschappen waardoor droogte , warmte maar ook angst ontstaat.
  • Vol – Koud: koude veroorzaakt stagnatie, zeurende pijn, interne kou, stijfheid. Het bloed is minder zuurstofrijk paars.
  • Leeg – Koud: veroorzaakt vermoeidheid, te weinig energie om spijs te verteren dus diarree, algehele vermoeidheid en kou.

Damp, slijm en voedselstagnatie belemmerd de doorstroming en het karakter van de voeding kan daarbij een belangrijke rol spelen

  • Damp stagneert de doorstroming op het niveau van organen en de doorbloeding de signalen zijn vaak zichtbaar in de ontlasting en op de tong.
    • Damp – Hitte: is massief kan zich uiten in zwellingen en zweren.
    • Damp – Kou: daarbij voel je de verkramping in de bloedsomloop, spijsvertering en vermoeidheid.
  • Slijm is bedoeld om de longen en de maag te bevochtigen.
    • Slijm – Hitte: is zo’n gele rochel die je ophoest, mogelijk met koorts, onrust en geel beslag.
    • Slijm – Kou: in de longen kan je makkelijk ophoesten en is wit. Voor de spijsvertering levert dit misselijkheid en slechte eetlust op.
  • Voedselstagnatie
    • Te veel eten, spreekt voor zich, dit ligt als een blok op de maag.
    • Als damp en slijm chronisch aanwezig zijn, bijvoorbeeld door te vet eten of het nuttigen van zuivel dan kan dit leiden tot voedselintoleranties.
tongtekens getekend door Pien

tongtekens getekend door Pien

Terug naar de tong

De vorm


Doet me denken aan Barbapapa, manifesteert zich in allerlei hoedanigheden: Is de tong  groot, klein, dun, spits, rond of met uitstulpingen, hobbels en bobbels? Al deze kenmerken geven informatie over de aanwezigheid van koude (kleine tong) of warmte (lange tong) in het lichaam. Of er voldoende, te weinig (dunne tong) of te veel lichaamsvloeistoffen en bloed (gezwollen tong) in het lichaam is. Kenmerken zijn afhankelijk waar de verstoring ligt op de landkaart.

Het beslag


Het laagje op de tong vertelt ons over de spijsvertering. Het hoort dun, licht en vochtig te zijn en is aanwezig op de hele tong.

  • Hoe dikker en geler hoe dieper de patronen van damp, slijm en hitte.
  • Geen laagje is een gebrek aan yin, lichaamsvocht.
  • Een droog laagje is hitte of een tekort aan yang of Qi.
  • Kleverig is damp door koude.
  • Gaten in het beslag geeft aan dat er een tekort aan vloeistoffen is, organisch heeft dit vaak te maken met het bevochtigend vermogen van de nieren of de maag. Enkel een dun wit beslag wijst alleen koude.

De kleur


De kleur van het tonglichaam (zonder het beslag) is “gezond” als het roze/rood kleurt. Door hitteverschijnselen in het lichaam kleurt de tong vaak roder tot dieprood. Is er meer sprake van koude of deficiëntie in het lichaam, dan zie je een bleke tong. Logisch toch? Ook hier zie je dat patronen waarbij de landkaart verwijst naar het orgaansysteem. Alleen rode zijkanten dan is er sprake van hitte in de lever. Hoe heftiger de stagnatie van bloed hoe donkerder het kleurt vaak wijst dit op koude en deficiëntie. Ik weet niet of je wel eens wintertenen hebt gezien? Daarbij verraad de blauw paarsige kleur van het bloed in de tenen eenzelfde patroon.

De structuur


Is de tong mooi egaal of zit er een barst in het midden? Loopt deze gleuf helemaal door tot de punt van de tong? Zie je allemaal kleine scheurtjes over de hele tong? Kun je tandafdrukken op de zijkant van de tong zien? De scheurtjes zijn een teken van droogte, hoe dieper en langer een scheur, hoe ernstiger en chronischer klachten kunnen zijn. Een scheur in het midden zegt iets over de vloeistoffen in de maag. Loopt deze scheur door tot aan de punt van de tong, dan is er vaak sprake van hitte in het hart dat kan zich uiten in emotionele turbulentie of een verstoorde nachtrust. Als de nieren tekort springen zie je een behoorlijke verzameling kleine scheurtjes. En tandafdrukken of een verticale barstje aan de zijkant en/of voorkant van de tong geeft aan dat er te weinig energie is om het vocht te laten circuleren. Vaak heeft dit te maken met te weinig miltenergie maar ligt het wat hoger dan kan het ook met de longen te maken hebben.

Verbeeldende patronen

Voor mij hebben deze patronen altijd tot de verbeelding gesproken en vanuit die heel oude geneeskunde ook nog eens logisch. Soms poëtisch maar ook esthetisch wat minder smakelijk. Een “normale” echt gezonde tong heb ik nog nooit gezien. En ook al kan je niet alle patronen over elkaar leggen, er valt namelijk altijd iets te zien. En dat kan weer bijzonder nuttig /informatief zijn. Constitutioneel valt er bijvoorbeeld aan een lange dunne tong niet veel te veranderen. Toch is dat is al belangrijke informatie. Als ik ziek ben, zoals onlangs toen ik Covid had, kijk ik altijd naar mijn tong. Altijd zie ik dat het afwijkend is van mijn normaal, dan is het beslag bijvoorbeeld meer sticky en massiever. Dan blijf ik even sticky in mijn bed, neem wat supplementen, soepjes en rust uit en ben blij met mijn zelfherstellend vermogen.

Wil je meer weten over de symboliek van de spijsvertering? Lees dan dit blog.

Het bericht Zeg eens AAAAA; wat vertelt je tong? verscheen eerst op Drogisterij AJ van der Pigge.

Lees meer

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *